Bệnh Alzheimer là một căn bệnh thần kinh gây suy giảm trí nhớ, khả năng tư duy và các kỹ năng sống hàng ngày ở người bệnh. Bệnh thường xuất hiện ở người trên 65 tuổi, nhưng cũng có thể xảy ra ở độ tuổi từ 50 đến 65 tuổi. Bệnh Alzheimer không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, mà còn gây áp lực và căng thẳng cho người chăm sóc và gia đình. Vậy bệnh Alzheimer ở người già có nguyên nhân gì? Triệu chứng ra sao? Có cách nào để phòng ngừa hay điều trị bệnh không?
Nguyên nhân bệnh Alzheimer ở người già
Hiện nay, các nhà khoa học vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây ra bệnh Alzheimer. Tuy nhiên, theo các nghiên cứu, khi mắc bệnh Alzheimer, các tế bào não chịu trách nhiệm về trí nhớ và một số chức năng khác sẽ bị suy yếu và chết dần.
Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer ở người già là:
- Tuổi: Người có độ tuổi sau 65 tuổi thường có khả năng cao mắc bệnh Alzheimer.
- Di truyền: Yếu tố di truyền thường gặp phải nếu trong gia đình bạn từng có người mắc bệnh Alzheimer. Có một số gen được cho là liên quan đến bệnh Alzheimer, nhưng không phải ai mang gen đó cũng sẽ mắc bệnh.
- Chấn thương đầu: Những người từng có tiền sử chấn thương đầu nặng hoặc suy giảm nhận thức nhẹ cũng có thể dễ mắc bệnh hơn.
- Lối sống: Những người có lối sống không khoa học, như sử dụng các chất kích thích, ăn uống thiếu rau xanh và trái cây, ít vận động thể chất hoặc ít hoạt động trí não cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Giáo dục: Những người có mức độ giáo dục chính quy thấp, công việc thiếu các hoạt động cần thử thách trí não hoặc ít giao tiếp xã hội cũng có thể dễ mắc bệnh hơn.
Triệu chứng bệnh Alzheimer ở người già
Bệnh Alzheimer là một loại bệnh lý thoái hóa tiến triển theo từng giai đoạn với các triệu chứng khác nhau. Các triệu chứng thường gặp của bệnh Alzheimer ở người già là:
- Quên các sự kiện gần đây, không nhớ được những gì vừa học hoặc vừa làm.
- Khó khăn trong việc tập trung, chú ý, lập kế hoạch và giải quyết vấn đề.
- Mất khả năng sử dụng ngôn ngữ, như quên từ, dùng sai từ, nói lắp bắp hoặc viết sai chính tả.
- Mất khả năng phối hợp vận động, như cầm nghịch vật, mở khóa, ăn uống hoặc mặc quần áo.
- Quên tên người thân, bạn bè hoặc những người quen.
- Lú lẫn về thời gian, địa điểm hoặc không nhận ra mình đang ở đâu.
- Thay đổi tính cách và cảm xúc, như trở nên thờ ơ, buồn rầu, lo lắng, cáu kỉnh hoặc hung hăng.
- Đi lang thang, bị lạc hoặc không biết làm gì.
- Có triệu chứng ảo giác, hoang tưởng hoặc mắc hội chứng thay đổi tính khí lúc hoàng hôn.
Cách phòng ngừa và điều trị bệnh Alzheimer ở người già
Chưa có phương pháp nào để điều trị và chữa khỏi bệnh Alzheimer. Tuy nhiên, có một số cách để làm chậm quá trình tiến triển của bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh và người chăm sóc. Đó là:
Sử dụng các loại thuốc được chỉ định bởi bác sĩ để giảm các triệu chứng liên quan đến trí nhớ, tư duy và hành vi. Tuy nhiên, các thuốc này không phải ai cũng có hiệu quả và có thể có tác dụng phụ. Do đó, cần tuân theo sự hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng.
Tham gia các hoạt động kích thích trí não, như đọc sách, giải câu đố, chơi trò chơi trí tuệ hoặc học thêm một kỹ năng mới. Điều này có thể giúp duy trì và cải thiện khả năng nhận thức của người bệnh.
Tập luyện thể chất một cách điều độ và thường xuyên, như đi bộ, đi xe đạp, bơi lội hoặc tập thể dục nhẹ. Điều này có thể giúp cải thiện sức khỏe toàn diện, tăng tuần hoàn máu não và giảm các yếu tố nguy cơ khác như cao huyết áp, tiểu đường hay béo phì.
Ăn uống lành mạnh và cân bằng, bao gồm nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt. Hạn chế ăn các loại thực phẩm giàu chất béo động vật, muối và đường. Uống nhiều nước lọc, trà xanh hoặc nước ép trái cây. Tránh uống các loại đồ uống có cồn, có ga hoặc có chất kích thích.
Giữ một lối sống tích cực và vui vẻ, như tham gia các hoạt động xã hội, giao lưu với bạn bè, gia đình hoặc cộng đồng. Điều này có thể giúp giảm cảm giác cô đơn, buồn chán hoặc trầm cảm của người bệnh.
Tìm kiếm sự hỗ trợ và tư vấn từ các chuyên gia y tế, tâm lý hoặc xã hội khi cần thiết. Điều này có thể giúp người bệnh và người chăm sóc có được những thông tin, kỹ năng và nguồn lực cần thiết để đối phó với bệnh.
Tạo một môi trường an toàn và thoải mái cho người bệnh, như bố trí nội thất gọn gàng, dễ nhìn và dễ sử dụng. Tránh để các vật nguy hiểm, như dao, kéo, thuốc hoặc lửa trong tầm tay của người bệnh. Có thể dùng các biển báo, nhãn dán hoặc hình ảnh để gợi nhớ cho người bệnh về các đồ vật hoặc không gian.
Bệnh Alzheimer ở người già là một căn bệnh khó khăn và đau đớn cho cả người bệnh và người chăm sóc. Tuy nhiên, nếu biết được nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa và điều trị bệnh, bạn có thể giúp cho người bệnh có được cuộc sống tốt hơn.
Ngoài ra, cũng nên chăm sóc cho bản thân mình, duy trì sức khỏe và tinh thần tốt để có thể đồng hành cùng người bệnh trong quá trình chiến đấu với bệnh.